Wederom kost het me moeite om een moment te kiezen. Een onderwijsmoment hoeft niet gebonden te zijn aan de klassieke setting van docent vs leerling in een klaslokaal. Een onderwijsmoment kan gaan over een wijze les, een les die ik zelf geleerd heb of een les die andere geleerd hebben door mijn toedoen. Afgelopen jaar waren er weer genoeg lessen die ik heb geleerd. Toch heeft kunstmatige intelligentie er voor gezorgd dat ik me weer echt een student voel.
Ik kan me niet voorstellen dat je in het afgelopen jaar niets hebt meegekregen van de buzz rondom AI. Het was er, voor mijn gevoel, ineens. En het gaat niet meer zomaar weer weg. Wat de impact van AI op het werkveld onderwijs gaat zijn zal de toekomst uitwijzen. Daar ga ik zeker geen uitspraken over doen. Ik kijk even terug naar het afgelopen jaar en op welke manier ik heb geleerd over en met AI.
Voor mij begon dat in januari van 2023 als toeschouwer, her en der zag ik in mijn netwerk het ene jubelbericht na het andere voorbij komen. Zelf was ik wat druk en geloofde ik het allemaal wel. Ik wist ook eigenlijik niet zo goed hoe of wat, daarnaast voelde ik in mijn drukke agenda geen ruimte om me te gaan verdiepen in de eventuele potentie van een technologische ontwikkeling. Half februari veranderde mijn idee toen ik meer ging begrijpen welke invloed ChatGPT al had op het HBO en WO waar studenten hun essays door ChatGPT lieten maken en er nog mee wegkwamen ook. Toen iemand in mijn netwerk uitsprak dat het meer dan terecht was dat examencommissies in paniek aan het schieten waren vanwege ChatGPT kwam bij mij het besef dat ik meer kennis nodig had.
Mijn eerste reflex was om alles te gaan lezen wat los en vast zat, maar omdat ik nog niet voldoende kennis had vond ik het maar moeilijk om dat wat ik las op waarde te schatten. Aangezien er tegenstrijdige berichten voorbij kwamen vond ik het lastig om te bepalen welk van de berichten nu waar was en welke niet. Door veel te lezen en te luisteren naar de verschillende podcasts kreeg ik een beter beeld van de experts die kennis deelde en de experts die naamsbekendheid wilde genereren.
Naast lezen en luisteren is ‘doen’ natuurlijk ook een van de activiteiten om te leren over AI. Ik begon met een account aanmaken voor ChatGPT, daar heb ik een aantal vragen gesteld en heb ChatGPT mee laten denken voor een blog die ik wilde schrijven. Deze eerste ervaringen waren best wel leuk maar niet meer dan dat.
Maart en april stonden in het teken van veel kennis ophalen bij verschillende sessies, zo bezocht ik de bijeenkomst die Mark van de Mortel organiseerde eind maart. Daar bezocht ik een sessie van Nolai, een sessie van Erdin Saçan en stelde ik een vraag in de panel discussie over de kennis en vaardigheden die docenten nodig hebben om gebruik te kunnen maken van AI. Er was geen eenduidig antwoord. De BETT vond in maart plaats en er waren al wel wat activiteiten en sessies over AI dus daar ben ik voornamelijk gaan kijken, en ik was duidelijk niet de enige. Nu begonnen voor mij ook echt de gesprekken over AI met docenten in het VO. Wat moeten we ermee? Dat was de belangrijkste vraag. Hoe kunnen we dit verbieden? Niet, denk ik tenminste. Volgens mij moet je niet willen verbieden maar wel leren om ermee om te gaan.
Maar goed, al die docenten die ik sprak voelden nog geen ruimte in hun agenda (en in hun hoofd!) om er echt mee aan de slag te gaan. Daarom besloot ik om tijdens bijeenkomsten die ik met docenten had wat vaker AI in te gaan zetten. Hen uit te gaan dagen om te ervaren wat het nu eigenlijk is en hoe het eigenlijk werkt. Zo liet ik een groepje i-coaches die ik aan het begeleiden ben een door AI gegenereerde afbeelding maken waarbij ze de visie op onderwijs van hun school en hun eigen visie op technologie in het onderwijs om zetten naar beelden. Het was op alle fronten een leerzame les:
- Ik was nieuwsgierig maar had zelf nog niet op deze manier geëxperimenteerd met het genereren van afbeeldingen.
- Ik gaf de collega’s een opdracht mee waarvan ik wist dat het lastig zou gaan zijn.
- Collega’s hadden geen idee waar te beginnen en hoe ze een vraag moesten stellen.
- Binnen deze organisatie was Bing chat via Edge al bereikbaar (en daarmee GPT4 en Dall-e 3) dus collega’s konden binnen een herkenbare omgeving aan de slag.
- Samen met een aantal collega’s zijn we gaan proberen in de personeelskamer, dit zorgde ervoor dat ook andere collega’s (waaronder een docent beeldend) gingen oefenen. Wat een vrolijkheid!
- Er kwamen prachtige resultaten uit die stuk voor stuk mooie gespreksstarters waren over visie op onderwijs en technologie.
- Na deze sessie hebben de i-coaches hun ervaringen enthousiast met andere collega’s gedeeld die de drempel om aan de slag te gaan ineens zagen verwijnen.
Sinds deze eerste zeer positieve ervaring heb ik nog meer collega’s gezien die ineens heel blij werden: oh, ik kan hier mijn rubrics voor het geven van punten voor basketballen uithalen! Oh, ik dacht dat het heel eng was maar ik kan hier echt veel mee! Mijn leerreis op het gebied van AI is nog maar net begonnen en ik ga het komende jaar nog veel meer leren, daar ben ik van overtuigd!
Disclaimer: bovenstaande tekst is volledig uit mijn hart geschreven, er is geen AI aan te pas gekomen. De afbeelding is gegenereerd met behulp van Dall-e 3 op basis van deze prompt: Maak een afbeelding van een lerende vrouw waarbij het onderwerp van wat de vrouw aan het leren is onderwijs met technologie.
Rhea Flohr
Dag Rhea, dank je voor je onderwijsmoment. Deze week las ik: ai is een grote bedreiging voor de democratie. Of nog breder: Ai is een grote bedreiging voor de mensheid in het algemeen…Ondertussen ben ik ook Ai aan het exploren ( natuurlijk) en ik geniet van de voordelen die het me op dit moment brengt, maar ik blijf waakzaam. Hoop je gauw weer eens te zien. Groetjes