Voor de derde keer kruip ik “in de pen” om mijn overdenkingen te delen via onderwijskoppen. Of toch niet, ik zit inmiddels voor de tent het is vakantie, hoe logisch is het dat je dan tijd maakt om te schrijven over je werk? Of juist logisch als werk en passie in verbinding staan?

Het begint een soort ‘routine’ te worden om een schooljaar, studiejaar, kalenderjaar af te sluiten met het vastleggen van overdenkingen voor onderwijskoppen. Verhalen vertellen, storytelling, werkt verbindend! En verbinden, verbinding voelen daar krijg ik energie van.., dus hup in de pen! Hoewel ik al schrijvend opnieuw een drempel voel en een stemmetje fluistert, ‘wie zit op jouw verhaal te wachten?’, merkte ik zelf hoe ik afgelopen weken door de verhalen van anderen geraakt werd en geïnspireerd raakte om kritisch naar mijn eigen onderwijservaringen te kijken. Dus ja zittend in de zon voor de tent vraag ik me af wat ik over mijn passie voor onderwijs nog zou willen delen…

Tja, passie voor onderwijs. Eigenlijk geen onderwerp voor mij, ik stond nooit zelf voor de klas en kwam pas na omzwervingen in andere sectoren als bestuurder in primair onderwijs terecht. Hoewel, in al mijn werk ben ik bezig geweest met het leren en ontwikkelen van volwassenen, dat is ook een soort onderwijs, toch? 

Die passie voor en interesse in mensen komt ongetwijfeld uit mijn basis. Mijn moeder werkend in de zorg en mijn vader bij de politie. Beiden hadden passievol mensenwerk. Nieuwsgierigheid naar mensen vormde de kern van onze gesprekken aan de keukentafel. Zo ontwikkelde ik mij en kreeg ik passie voor werken met mensen. 

Passie voor onderwijs, ik moest er even over nadenken, waar ga ik dan over schijven. Mijn passie voor onderwijs? Maar al snel dacht ik, ik ga schrijven over de passie voor onderwijs van de leerlingen die ik in maart dit jaar tegen kwam in Zuid Afrika. 

In maart van dit jaar had ik het geluk dat ik in Zuid Afrika was bij één van mijn beste vriendinnen. Ik had geregeld dat ik daar kon gaan lesgeven. Mijn eerste dag lesgeven was in Johannesburg en de volgende dag reden we 500 km vanaf Johannesburg naar Polokwana in het noorden van Zuid Afrika. Daar woonde mijn contact persoon Phuti Ragophala (zij noemt zichzelf techno grannie en heeft een enorm netwerk over de gehele wereld). Zij had een mooie toer voor mij verzonnen. Eerst een hele dag op een basis school (2 uur rijden van Polokwana vandaan) waar verschillende leerlingen (en docenten) van verschillende omliggende scholen naar toe kwamen om een dagje ondergedompeld te worden in programmeren en andere leuke nieuwe gadgets. Dat was al een hele bijzonder dag en het viel me op dat alle leerlingen heel geduldig waren ondanks dat het internet het niet altijd doet en de computers niet steeds meewerkten. Daar moet je op mijn school niet mee aankomen, het internet of de computer krijgt al snel de schuld als iets het niet doet en ze stoppen met de activiteit. 

Staat Twitter al genoemd als erkende bron voor bij- en nascholing van docenten? Ik ken geen ander platform waarop zoveel kennis, meningen en ervaringen gedeeld worden – in ‘draadjes’ of voorzien van een linkje naar een blog of andere site, want iemand in het onderwijs die de boodschap in 140 tekens kan brengen, die zie je maar zelden. ‘Omdat ik het zeg’ is in het lokaal ook geen argument, en onderbouwen kost letters. 

‘Passie’, wil de ‘doorgeefcolumn’ zien. Twitter staat vol met gepassioneerd onderwijsgevenden. Wat me opvalt is dat velen van hen ook enorm gefrustreerd zijn; door gebrek aan geld, aan kennis, aan urgentiebesef, aan tijd, aan alles wat men nodig heeft om de taak uit te kunnen oefenen. Een aantal van hen geeft hun passie een andere uitlaatklep. Ze schrijven boeken, richten platformen op social media op, schrijven rapporten. Dat doen ze vanuit passie: voor het vak, voor de jeugd, voor het beroep, voor de medemens.

‘Later wil ik juf worden!’ een uitspraak die ik nooit zal hebben uitgesproken. Ik wist namelijk niet wat ik wilde!

Mijn schoolloopbaan was niet echt heel erg leuk. Volgens mijn CITO-uitslag zou ik makkelijk HAVO of VWO aan moeten kunnen, ik wist alleen niet zo goed hoe ik het moest doen en dus deed ik maar niets. HAVO/VWO brugklas 1 werd nog eens overgedaan en na HAVO 2 stapte ik over naar MAVO 3 om vervolgens toch weer na mijn examen naar de HAVO te gaan, hoefde ik nog niet te kiezen.

• Meneer van Raak, die mij zijn mooiste Mickey Mouse gunde in mijn poesiealbum
• Frater Eeltink (wiskunde), die mijn ouders thuis kwam vertellen dat ik deug.. waar anderen dat niet (meer) zagen
• Mister Charles, die me vertrouwen schonk en autonomie gunde
• Kinderen in mijn eerste stageklas die het leraarschap in mij wakker kusten, meegingen in mijn verhalen, me liefdevol lieten blunderen
• Jules Widlak, die mij mijn juffenhandschrift gaf
• Pierre van de Winkel, die enorm hoge verwachtingen uitsprak richting mijn leraarschap van groep vier. Me (impliciet) dwong het beste van mezelf waar te maken voor de kinderen in onze school
• Mijn papa die zei… hup haal me in!
• Hassan, die in 1988 met zwarte modderhanden op me af kwam rennen toen ik als bruid het schoolplein betrad
• Alex, mijn Ciske de rat
• Job… die ik liet zitten in groep vier…omdat het niet anders ‘kon’… terwijl alles in mij riep dat het fout was
• Madelon van 5, die braafheid tot mooiste humor wist te maken
• M’n lief, die me jarenlang pedagogiek en onderwijskunde studeren, naast baan en gezin, gunde
• Onze kinderen, de liefde voor hen die mij nog harder liet lopen voor goed onderwijs
• Yolanda Konincks, ‘mijn’ student beeldend vormen die met mij een zomervakantie lang doorschreef aan onze eigen methode textiele werkvormen voor mijn basisschool
• Heerlijk prettig gestoorde kunstenaars op de Academie voor Beeldende vorming die ik mocht verleiden tot docentschap
• Baas der bazen Ad van Steensel die – toen ik op de Pabo – ging werken eigenlijk enkel zei… “ga Edith ga, maak moois, dat kun jij”
• Ad Eikenaar, voor de mooiste pedagogiek, liedjes & samen onderwijs ontwerpen voor onze studenten
• Honderden leraren die hun professionele verhaal over hun vak deelden waarmee het formuleren van bekwaamheidseisen voor leraren mogelijk werd
• Mijn oud-docenten pedagogische academie, die het mij mogelijk maakten hun directeur te zijn terwijl ik van toeten nog blazen wist, de Raad van Bestuur die het aandurfde…
• Wim Taks, die van weinig woorden prachtige zinnen maakt
• Frank Jansma, die doorging waar ik het opgaf
• Directeuren en collega’s SKBO die de ring in stapten en binnen no-time financiële malaise en gebrek aan onderwijskwaliteit om wisten te buigen naar goed onderwijs voor zoveel kinderen met zwarte cijfers
• Sandra zag, en maakte SAAM* met mij
• De pure pret in onze scholen. Cabaret wat we op KANtoor weten te maken, ook van de ongeoorloofde soort
• Oud-leerlingen, studenten en collega’s die prachtige gezamenlijke herinneringen wakker houden. 
  Die kansen hebben waargemaakt. 
  Die merkbaar en zichtbaar houden dat er niets boven onderwijs gaat.
• Vele onderwijs Tweeps, die passie al of niet ontkennen, en vervolgens daarmee bewijzen dat het er is
• Elke ‘deugniet’ met een juf of meester die in hem/haar gelooft

Wat is passie en heb je dat nodig om onderwijs te geven? Om het vol te houden, daar waar het beroep in al zijn facetten toch aardig onder druk staat. Een passie voor onderwijs? Het klinkt bijna een beetje soft. Zoiets als een roeping. Zelf moet ik dan meteen aan Florence Nightingale denken die bij een ieder bekend staat om haar grenzeloze toewijding en grote deskundigheid op het gebied van de zorg aan zieken. Of ik denk aan moeder Teresa. Getroffen door het lot van daklozen, zieken, zwervende en stervende kinderen. Ze besloot zich te wijden aan deze armsten der armen.